Historia odkrycia terapii EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) przez Francine Shapiro jest fascynująca i pełna zaskakujących momentów. Francine Shapiro, będąca wówczas studentką, przypadkowo odkryła tę terapię podczas spaceru w parku. Przechodząc obok drzew, zauważyła, że jej własne negatywne myśli i emocje zaczęły się zmieniać. To było przełomowe odkrycie, które doprowadziło do rozwoju nowej metody terapeutycznej.

Początkowo Shapiro skoncentrowała swoje badania na osobach cierpiących na zespół stresu pourazowego (PTSD). Zauważyła, że poprzez skupienie uwagi na traumatycznych wspomnieniach i jednoczesnym poruszaniu oczami, mogła uzyskać ulgę w doświadczanych przez siebie objawach. Ta obserwacja stała się podstawą terapii EMDR.

Wkrótce Shapiro zaczęła testować swoją metodę na pacjentach z PTSD. Wyniki były niezwykle obiecujące, a wielu pacjentów zgłaszało znaczną redukcję swoich objawów traumatycznych. To sprawiło, że Shapiro kontynuowała rozwijanie terapii EMDR, eksperymentując z różnymi technikami stymulacji bilateralnej, takimi jak dźwięk, dotyk czy stymulacja wzrokowa

Wraz z upływem czasu, terapia EMDR zdobywała coraz większą popularność i uznanie wśród specjalistów zajmujących się traumatologią. Shapiro zaczęła szkolić innych terapeutów w stosowaniu tej metody, a EMDR zyskało status jednej z najskuteczniejszych terapii w leczeniu PTSD i innych zaburzeń związanych z traumą.

Dziś EMDR jest szeroko stosowane w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych, szczególnie tych związanych z traumą, takich jak zespół stresu pourazowego (PTSD), lęki, depresja, zaburzenia lękowe, fobie, uzależnienia i wiele innych. Terapia ta również wykazuje obiecujące rezultaty w przypadku zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, zaburzeń odżywiania, fobii.

EMDR bazuje na stymulacji obu półkul mózgowych poprzez indukowanie ruchów oczu. Proces terapeutyczny polega na skupieniu się pacjenta na traumatycznym wspomnieniu lub problemie, jednocześnie podąża od wzrokiem za palcem terapeuty poruszającym się przed jego oczami. Stosuje się też stymulację dotykową i dźwiękową. Proces ten ma na celu przetworzenie negatywnych myśli, emocji i wspomnień w sposób bardziej adaptacyjny.

Nie jest do końca jasne, jak dokładnie terapia EMDR wpływa na mózg, ale istnieje kilka teorii na ten temat. Jedna z teorii sugeruje, że stymulacja bilateralna (np. ruchy oczu) aktywuje obie półkule mózgu, co może pomóc w przetwarzaniu informacji i zintegrowaniu traumy.

Badania neurobiologiczne sugerują również, że terapia EMDR może wpływać na poziom aktywności w obszarach mózgu związanych z przetwarzaniem emocji. Może również wpływać na układ limbiczny, który jest zaangażowany w reakcje na stres i regulację emocji.

Podczas terapii EMDR obserwuje się pewne zmiany w czynności mózgu, w tym w zakresie czestotliwości pracy mózgu. Terapia EMDR może wpływać na tzw. rytm mózgu, czyli elektroencefalograficzne (EEG) wzorce aktywności elektrycznej mózgu.

Badania wykazały, że podczas terapii EMDR często obserwuje się zwiększoną synchronizację fal mózgowych o niskiej częstotliwości, takich jak fale theta (4-8 Hz) oraz fale alfa (8-12 Hz). Synchronizacja fal theta jest związana z relaksacją, wewnętrzną uwagą i medytacyjnym stanem umysłu. Natomiast fale alfa są związane z wyciszeniem umysłu, stanem odprężenia i otwartością na przetwarzanie informacji.

Ponadto, terapia EMDR może prowadzić do zmniejszenia aktywności w zakresie fal beta (12-30 Hz), które są związane z napięciem, lękiem i nadmiernym myśleniem. Zmniejszenie aktywności fal beta może wpływać na zrelaksowanie i uspokojenie umysłu podczas terapii.

Badania naukowe przeprowadzone na temat skuteczności terapii EMDR dostarczają solidnych dowodów na jej skuteczność w leczeniu różnych zaburzeń, zwłaszcza związanych z traumą. Oto kilka przykładów badań i wyników dotyczących skuteczności terapii EMDR:

1. Rothbaum et al. (2005): Badanie to obejmowało 88 osób cierpiących na PTSD z powodu gwałtu. Po 12 sesjach terapii EMDR, 84% uczestników nie spełniało już kryteriów diagnozy PTSD.
2. Högberg et al. (2008): Badanie na 24 osobach z PTSD, które przeżyły wojnę, wykazało, że po 12 sesjach terapii EMDR, 83% pacjentów nie spełniało już kryteriów diagnozy PTSD.
3. Chen et al. (2014): W metaanalizie przeprowadzonej na 26 badaniach z udziałem 1,503 osób cierpiących na PTSD, stwierdzono, że terapia EMDR była skuteczna w redukcji objawów PTSD.
4. Seidler & Wagner (2006): Przegląd systematyczny łączący wyniki 18 badań na temat terapii EMDR u osób z PTSD wykazał, że terapia EMDR była skuteczna w zmniejszaniu objawów PTSD.

Terapia EMDR jest obecnie rekomendowana przez Światową Organizacje Zdrowia (WHO), Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne i Psychologiczne oraz Międzynarodową Organizację Stresu Traumatycznego jako skuteczna metoda leczenia stresu pourazowego. Terapie rekomenduje również między innymi: Departament Spraw Weteranów i Departament Obrony USA, Departament Zdrowia Wielkiej Brytanii, Izraelska Krajowa Rada Zdrowia Psychicznego i wiele innych międzynarodowych agencji zajmujących się zdrowiem psychicznym