Głód alkoholowy

Czym jest głód alkoholowy?

Głód alkoholowy jest jednym z objawów zespołu uzależnienia od substancji. W klasyfikacji zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowań ICD-10 definiowany jest jako” silne pragnienie przyjmowania substancji albo poczucie przymusu jej przyjmowania” (Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne).

Głodu alkoholowego doświadczają osoby w czynnym nałogu, jak i osoby pozostające w abstynencji. Zatrzymanie picia alkoholu i trzeźwienie osoby uzależnionej nie gwarantuje braku pojawiania się objawów głodu. Zdarza się, że nawet w czasie kilkuletniej abstynencji osoby uzależnione mogą odczuwać objawy głodu – odczuwać swoisty dyskomfort emocjonalny i psychiczny, mogą śnić o momentach związanych z piciem, itp. Nie ma jednoznacznie określonych sytuacji kiedy głód nałogu może się pojawić. W początkowym okresie abstynencji mogą to być np. sytuacje kiedy osoba uzależniona przeżywa kryzys życiowy lub stres, mogą to być okoliczności, które przypominają jej wcześniejsze picie alkoholu. Wystąpienie tego objawu u osób uzależnionych może prowadzić do decyzji o przerwaniu abstynencji.

Jak rozpoznać objawy głodu alkoholowego?

Niektóre osoby uzależnione mówią, że nie przeżywają głodu ponieważ nie myślą o piciu, nie chce im się pić alkoholu, a nawet mają obrzydzenie na myśl o alkoholu. Czy jednak to wystarczy by mówić, że nie przeżywa się głodu alkoholowego. Taki sposób interpretacji jest obarczony błędem, ponieważ głód alkoholowy to nie tylko myśli, pragnienia wprost związane z alkoholem, ale to stan psychiki, sposób przeżywania emocji, zachowania i reakcje na sytuacje w życiu. W związku z powyższym dobrze jest obserwować siebie w czterech obszarach:

• myśli: W jaki sposób myślę o sobie (czy patrzę na siebie adekwatnie; umiem określać swoje mocne i słabe strony; potrafię widzieć zasoby; brać odpowiedzialność za swoje zachowania; czy patrzę na siebie tylko przez pryzmat wcześniejszych doświadczeń, jestem dla siebie mocno krytyczny; lub stale siebie usprawiedliwiam), jak myślę o piciu alkoholu (myślę, że to już mnie nie dotyczy; myślę, że już nigdy po niego nie sięgnę; myślę, wspominam przyjemne chwile związane z piciem; myślę, że pice alkoholu po prostu nie jest dla mnie), jak myślę o innych ludziach (czy raczej patrzę na nich z podejrzliwością i myślę, że wszyscy mnie ocenianą krytycznie; czy jestem w stanie zaufać innym; czy myślę, że warto sięgać po pomoc;), jak myślę o przyszłości (widzę ją adekwatnie z możliwościami i pewnymi ograniczeniami; czy snuję nierealistyczne plany; myślę o nadrabianiu zaległości po długoletnim piciu; myślę, że nie ma już dla mnie nadziei)

• uczucia: W jaki sposób przeżywam wyzwalające się we mnie emocje. Czy są różnorodne, czy głównie pojawia się złość i żal, który nie mija tylko zalega we mnie przez kilka dni. Czy potrafię rozpoznać emocje i ich źródło, czy właściwie wszystko jest w stanie doprowadzić mnie do napięcia i rozdrażnienia. Czy jestem drażliwy i zmienny w przeżywaniu emocji – raz się śmieję i żartuję, a za chwilę bez powodu czuję przygnębienie albo frustrację. Czy czuję smak i zapach alkoholu kiedy nie ma go w pobliżu, śnię o sytuacjach związanych z piciem.

• Zachowania i reakcje: Czy szukam sposobów na odprężenie, czy szukam pomocy wśród innych ludzi, czy raczej przebywam stale w towarzystwie osób pijących Czy szukam takich sytuacji kiedy będę mógł się sprawdzić. Czy prowokuję okoliczności kiedy będę mógł przeżyć silne emocje lub odizolować się od innych ludzi.

Pomimo, że głód jest objawem charakterystycznym dla wszystkich uzależnionych osób, u każdego będzie się on objawiał nieco inaczej. Każdy człowiek jest indywidualnością, ma inne doświadczenia życiowe za sobą, inne usposobienie. Niemniej jednak jeśli osoby uzależnione chcą podjąć wysiłek przerwania picia i utrzymania abstynencji warto nauczyć się rozpoznawać własne objawy głodu alkoholowego.

Pomocnym narzędziem może być popularny „Dzienniczek głodu alkoholowego”.

Ewa Bączkowska
terapeuta z Ośrodka Radzimowice w Szklarskiej Porębie